جزء سازهای بادی است و در خانوادهٔ سازهای زبانه آزاد (Free Reed Instruments) قرار میگیرد.
ویژگی
تولید صوت در این نوع سازها نتیجه ارتعاش یک زبانه (Reed) از جنس فلز است که تنها یک سر آن به بدنه ساز متصل شده و انتهای دیگرش میتواند آزادانه حرکت کند. به ارتعاش درآمدن این زبانهها در اثر عبور جریان هوا موجب تولید صدای ساز میشود.
از سایر سازهای این خانواده میتوان ملودیکا (Melodica)، کنسرتینا (Concertina) و آکاردئون (Accordion) را نام برد. شاید برخی مواقع متوجه شباهت موجود بین صدای سازدهنی و آکاردئون شده باشید. این شباهت در جنس صدا، در واقع به خاطر شباهت در ساختمان این سازها و نحوه تولید صوت در آنها است.
طبقهبندی کلی
سازدهنی را به روشهای مختلفی طبقهبندی میکنند اما اگر از سازدهنیهای بیس (Bass) و کورد (Chord) صرف نظر کنیم، سازدهنیهایی را که بیشتر برای نواختن سولو (Solo) استفاده میشوند میتوان در یک طبقهبندی بسیار کلی به ۲ گروه اصلی تقسیم کرد:
سازدهنیهای دو زبانهای Double Reed(ed) Harmonicas
سازدهنیهای تک زبانهای Single Reed(ed) Harmonicas
انواع مختلف سازدهنی و کاربردشان
از انواع مختلف سازدهنی بر حسب قابلیتهای مختلف و جنس صدایشان در سبکهای خاصی از موسیقی بیشتر استفاده میشود که در اینجا به صورت مختصر و فهرست وار به آنها اشاره میکنیم:
سازدهنی ترمولو و اکتاو: سبکهای Folk و Pop
سازدهنی دیاتونیک: سبکهای Blues, Country, Rock, Irish, Folk و Pop
سازدهنی کروماتیک: سبکهای Classical, Jazz, Irish و Pop
سازدهنی بیس و کورد: سبکهای Classical و Pop البته بیشتر به صورت گروه نوازی
وسیقی به خودی خود پردانه ترین هنر های زیبا بوده ، همه طبیعت را شامل میشود.اگر تنها هنرش بنامیم ، از ارزش آن کاسته خواهد شد.